Smart contracts zijn een type contracten in de vorm van computercodes. De specifieke kenmerken ervan bieden verschillende voordelen voor juridische professionals.
Smart contracts, wat is het en hoe werkt het?
Met de cryptocurrency-revolutie horen we het concept van smart contracts steeds vaker. En wie er nog niet mee bekend is, kan gemakkelijk denken dat het verwijst naar het klassieke ondertekende stukje papier, maar in werkelijkheid zijn elektronische smarts contracts een beetje anders. Beide zijn overeenkomsten waarin twee of meer partijen zich ertoe verbinden om aan een reeks voorwaarden te voldoen, en hun fundamentele elementen zijn dezelfde: de vrijwillige instemming van alle partijen, het contract en een rechtvaardige, werkelijke en wettige zaak. Smarts contracts verschillen echter op drie manieren: de wijze van schrijven, hun juridische implicaties en de wijze van uitvoering.
Wat zijn smart contracts?
In tegenstelling tot de klassieke papieren contracten zijn smart contracts computerprogramma’s die niet in natuurlijke taal zijn geschreven, maar in virtuele code. Het is een soort software die, net als elke andere software, is geprogrammeerd om een bepaalde taak of reeks taken uit te voeren volgens eerder ingevoerde instructies. Smart contracts worden doorgaans gebruikt om de uitvoering van een overeenkomst te automatiseren zodat alle deelnemers direct zeker zijn van het resultaat, zonder tussenkomst van tussenpersoon of tijdverlies. Deze contracts zijn zelfuitvoerend en worden geactiveerd wanneer aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Ze volgen het principe van “als … wanneer … dan …” dat wordt gebruikt bij het programmeren.
Hoe werken smart contracts?
Smart contracts zijn programma’s die afhankelijk zijn van een keten van blokken om ervoor te zorgen dat alle partijen zich aan de overeenkomst houden. Zodra aan bepaalde voorwaarden is voldaan, is het de technologie die automatisch en zonder tussenkomst van partijen waarde overdraagt. Om te controleren of aan deze voorwaarden is voldaan, gaat het algoritme naar een bron, een “orakel”, die moet worden aangewezen bij het ontwikkelen van de contractcode en kan computerprogramma’s, bedrijven of zelfs mensen zijn. Opgemerkt moet worden dat in blockchain-technologie de codes worden opgeslagen in een atmosfeer die door geen van de contractpartijen wordt gecontroleerd.
Voordelen smart contracts
Met smart contracts kunnen betrouwbare transacties en overeenkomsten worden uitgevoerd tussen ongelijksoortige en anonieme partijen zonder dat een centrale autoriteit, een rechtssysteem of een extern nalevingsmechanisme nodig is. Het zijn self-executing contracten waarin de voorwaarden van de overeenkomst tussen de koper en de verkoper direct in coderegels zijn geschreven.
Smart contracts maken transacties traceerbaar, transparant en onomkeerbaar. Ze zijn niet alleen beperkt tot de blockchain, maar kunnen oneindig veel toepassingen hebben die de gebruiker de mogelijkheid geven om directe bestellingen op de blockchain te markeren zonder derden. Onder de deugden van slimme contracten zijn hun transparantie, onveranderlijkheid en efficiëntie:
• Ze zijn transparant omdat de informatie over de transactie kan worden gevolgd totdat deze de houders bereikt en de partijen kunnen controleren of de clausules worden nageleefd.
• Ze zijn onveranderlijk omdat, vanwege het bestaan van meerdere exemplaren die in verschillende knooppunten worden verspreid, het document niet door de partijen kan worden gewijzigd.
• Ze zijn efficiënter omdat het door het gebruik van elektronische handtekeningen en het online beschikbaar zijn niet nodig is om naar een gemeenschappelijke plek te gaan, maar ook omdat het lagere transactiekosten vereist en traditionele bedrijfsprocessen effectief laat zijn.
Autonomie, veiligheid en vertrouwen staan centraal
De voordelen zijn duidelijk en kunnen worden samengevat in drie woorden: autonomie, veiligheid en vertrouwen.
• Met smart contracts is het niet langer nodig om een beroep te doen op een derde partij, zoals een advocaat of een notaris, die niet alleen foutgevoelig is, maar ook aanzienlijke kosten met zich meebrengt.
• De blockchain is in staat om informatie te beschermen in een versleuteld netwerk dat overal ter wereld kan worden geraadpleegd, dus snelheid en veiligheid zijn vanzelfsprekend.
• Laten we blockchain zien als een boek waarin alles wordt geregistreerd en niet kan worden gewist. Een van de grote voordelen is dat het contract niet eenzijdig kan worden aangepast, wat zorgt voor naleving.
Nadelen smart contracts
Aan de andere kant heeft dit type programma ook bepaalde nadelen, of liever gezegd obstakels die moeten worden overwonnen:
• Het is een nieuwe technologie die niet het volledige vertrouwen geniet van gebruikers.
• De meeste smart contracts zijn vrij moeilijk te programmeren en omdat ze nieuw zijn, zijn programmeerexperts zeldzaam.
• Een fout in de contractplanning kan een maas in de wet creëren waardoor geld dat in het contract is gestort, kan worden gestolen.
• Smart contracts worden niet volledig erkend door alle instellingen en organen en daarom is het gebruik ervan voor bepaalde overheidsprocedures mogelijk niet toegestaan.
• Een van de grootste uitdagingen is de moeilijkheid om twee werelden samen te voegen, de technologische en de juridische.
Platformen voor smart contracts
Smart contracs zijn programma’s die worden ondersteund door de blockchain en voor verschillende doeleinden kunnen worden gebruikt, bijvoorbeeld voor het versterken van arbeidsregistratie, het plaatsen van aanbestedingen of zelfs voor het beheer van leveringscontracten, garantiedeposito’s, verzekeringscontracten, intellectuele eigendomsrechten.
Het is belangrijk om ermee vertrouwd te raken aangezien ze steeds meer door verschillende bedrijven zullen worden toegepast. Samenwerken met de programmeurs is essentieel om ervoor te zorgen dat de computertaal de door partijen beloofde prestaties weerspiegelt en dat de code past bij wat is afgesproken.
Centraal staan de platformen die het mogelijk maken om de monitoring van bedrijven te digitaliseren en de soorten contracten die als legaal worden beschouwd, naast vele andere tools en gegevens. Deze technologieën of innovaties zijn er om te blijven, ze geven leven aan een nieuwe digitale wereld en aanpassing eraan is essentieel.